Thể mệnh lệnh của động từ trong tiếng Nhật sẽ được sử dụng như thế nào? Đây là điều không phải ai cũng biết. Khi nào cần sử dụng thể mệnh lệnh và các lưu ý khi sử dụng ngữ pháp này. Tất cả sẽ trong bài viết sau đây, cùng theo dõi nhé!

Tìm hiểu thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật 

Thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật (hay còn gọi là 命令形 - めいれいけい). Đây là một dạng động từ biểu đạt yêu cầu hoặc ra lệnh một cách mạnh mẽ. Thể này thường được dùng trong các tình huống yêu cầu người khác thực hiện hành động ngay lập tức. Ví dụ nư đưa mệnh lệnh trong quân đội. Hoặc chỉ dẫn trong trường hợp khẩn cấp. Hoặc các bảng hiệu chỉ dẫn, 

Tuy mang tính chất ra lệnh nhưng thể mệnh lệnh không được sử dụng phổ biến trong giao tiếp hàng ngày. Vì nó có thể gây cảm giác thô lỗ. Thể mệnh lệnh được dùng chủ yếu khi có sự khác biệt rõ ràng về tầng lớp như cấp trên cấp dưới. Hoặc trong những trường hợp vô cùng khẩn cấp mới được sử dụng đến. 

Thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật biểu đạt yêu cầu hoặc ra lệnh một cách mạnh mẽ

Xem thêm: Đơn hàng dành cho vợ chồng đi Nhật cùng xây dựng tương lai

Cách chia động từ thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật

Thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật được chia khác nhau tùy thuộc vào nhóm động từ:

Động từ nhóm 1 (u-verb):
Với động từ kết thúc bằng âm 「う」, đổi âm cuối cùng của động từ sang âm 「え」.

• 書く (かく - viết) → 書け (かけ - viết đi!)

• 行く (いく - đi) → 行け (いけ - đi đi!)

Động từ nhóm 2 (ru-verb):
Với động từ nhóm 2, thay âm cuối 「る」 của động từ bằng 「ろ」.

• 食べる (たべる - ăn) → 食べろ (たべろ - ăn đi!)

• 見る (みる - xem) → 見ろ (みろ - xem đi!)

Động từ bất quy tắc:
Với một số động từ bất quy tắc, thể mệnh lệnh được chia riêng.

• する (làm) → しろ (làm đi!)

• 来る (くる - đến) → 来い (こい - đến đây!)

Thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật được chia khác nhau tùy thuộc vào nhóm động từ

Xem thêm: Những điều không nên làm tại Nhật Bản nhất định phải biết

Ví dụ mẫu câu dùng thể mệnh lệnh

Thể mệnh lệnh giúp tạo ra câu mang tính chỉ thị mạnh mẽ hoặc khẩn cấp. Nó được dùng phổ biến trong chỉ dẫn hoặc ra lệnh:

• 早く来い！
  はやくこい！
  Đến đây nhanh lên!

• 話せ！
  はなせ！
  Nói đi!

• 注意しろ！
  ちゅういしろ！
  Cẩn thận đấy!

Cách sử dụng thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật

Tuy thể mệnh lệnh rất mạnh mẽ và trực tiếp. Nhưng nó thường chỉ được dùng trong những tình huống thật đặc biệt. Dưới đây là một số ví dụ cụ thể:

• Trong quân đội hoặc thể thao: Cấp trên thường dùng thể mệnh lệnh khi ra lệnh cho cấp dưới.

  • 例 (Ví dụ): 立て！(たて) - Đứng dậy!

• Trong các bảng hiệu hoặc chỉ dẫn: Các bảng hiệu yêu cầu người đọc tuân theo chỉ thị một cách nhanh chóng.

  • 例 (Ví dụ): 止まれ！(とまれ) - Dừng lại!

• Trong các tình huống khẩn cấp: Thể mệnh lệnh được dùng khi cần người khác hành động ngay lập tức để đảm bảo an toàn.

  • 例 (Ví dụ): 逃げろ！(にげろ) - Chạy đi!

Trong văn hoá Nhật Bản thể mệnh lệnh được dùng rất hạn chế khi giao tiếp. Bởi vì ngữ điệu có thể bị coi là không lịch sự và quá thô lỗ. Thay vào đó nó xuất hiện chủ yếu trong tài liệu hướng dẫn, phim ảnh hoặc các câu chuyện. 

Trong văn hoá Nhật hạn chế sử dụng thể mệnh lệnh để thể hiện sự tôn trọng người đối diện

Các thể thay thế thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật

Thể mệnh lệnh mang ý nghĩa mạnh mẽ nhưng lại quá thô lỗ. Vậy nên không thích hợp để sử dụng trong giao tiếp hàng ngày. Nếu bạn vẫn muốn sử dụng thì có thể chọn cách nói nhẹ nhàng hơn như sau:

• Thể khuyên nhủ ください:
  Thêm 「ください」 sau động từ ở thể từ điển, tạo ra câu yêu cầu lịch sự.

  • 書いてください (かいてください - Hãy viết)

• Thể điều kiện (ば):
  Dùng thể điều kiện để tạo cảm giác nhẹ nhàng và dễ chịu.

  • 読めば分かる (よめばわかる - Nếu bạn đọc thì sẽ hiểu)

• Sử dụng thể ngắn gọn hoặc kính ngữ:
  Trong các môi trường làm việc hoặc với người lạ, thể kính ngữ được ưu tiên sử dụng thay cho thể mệnh lệnh.

Trên đây là thể mệnh lệnh trong tiếng Nhật của động từ mà Honya muốn chia sẻ tới các bạn. Nếu có bất cứ thắc mắc nào về ngữ pháp tiếng Nhật, các bạn có thể comment ngay xuống phía dưới bài viết để được giải đáp nhé!

Xem thêm:

• Phương pháp học tiếng Nhật cho người mới bắt đầu

• Mẹo học ngữ pháp tiếng Nhật hiệu quả dành cho mọi cấp độ

• Kinh nghiệm luyện thi JLPT: Bí quyết chinh phục kỳ thi tiếng Nhật